De krantenkoppen van het afgelopen jaar brachten rondom de landbouw regelmatig een verontrustende boodschap: ‘Risico op snelle inkrimping van veestapel’, ‘Stikstofuitstoot moet gigantisch omlaag: “Eerlijk is eerlijk, sommige boeren moeten stoppen”’, ‘Stikstofboodschap voor delen Nederland ‘keihard’, geen andere keuze’. Kan het kwaad om slecht nieuws te vernemen via de media? Wat doet negatieve berichtgeving met de direct betrokkenen, in dit geval de boerengezinnen? In dit statement lichten we toe wat dit nieuws teweeg kan brengen en doen we een oproep aan het kabinet om dit te beseffen en hier ook naar te handelen.

De genoemde krantenkoppen stonden boven artikelen waarin de toekomst van de landbouw donker werd afgeschilderd. Het vooruitzicht van de boeren is in veel gevallen niet positief. Daarnaast kwam de overheid de afgelopen tijd ook een paar keer met berichten die bij nader inzien niet bleken te kloppen. Voorbeelden hiervan zijn de stikstofkaart van minister Van der Wal en de lijst met grote stikstof-uitstoters die dezelfde minister had laten opstellen, maar waarvan een dag later al bekend werd dat de lijst niet klopte. Ook het model waarmee de stikstofneerslag wordt berekend bleek niet volledig kloppend te zijn.

Dit nieuws wordt door het overgrote deel van de bevolking gezien als een ver-van-hun-bedshow, maar voor de vele boerengezinnen die Nederland telt, komt het letterlijk dicht bij hun bed. Veel agrarische bedrijven zijn familiebedrijven, waar het hele gezin betrokken is bij de onderneming. De kinderen in het gezin groeien ermee op en zijn gewend aan het ritme dat het boerenleven met zich meebrengt. Gesprekken over resultaten en toekomstplannen vinden plaats aan de keukentafel, waardoor het gezin een grote betrokkenheid heeft.

Negatieve berichtgeving heeft impact

Negatieve berichtgeving rondom de landbouw kan veel onrust geven in zo'n gezin. Als deze berichten je bedrijf en je toekomst direct aangaan, heeft dat grote impact. Een bekend voorbeeld hiervan is boer Koos uit Kockengen. Eind juni deed hij een emotionele oproep in de Tweede Kamer en liet hij merken dat de stikstofdiscussie hem direct raakt. Hij had met veel geld geïnvesteerd in de toekomst, maar kreeg niet de rechten die hij had verwacht te krijgen. Hij ziet de toekomst somber in en vreest dat zijn bedrijf niet meer bestaat tegen de tijd dat zijn zoon het over zou kunnen nemen.

Naast deze persoonlijke ervaringen is er ook de wetenschappelijke onderbouwing. Nieuws met een grote impact op onze persoonlijke situatie kan, zonder dat je het doorhebt, je stressniveau verhogen. We kunnen met onze gedachten soms bij een nieuwsbericht blijven zitten en daardoor gefocust zijn op nieuwe berichtgeving. Je kunt zelfs van het ene bericht naar het volgende bericht leven. Deze constante instroom van nieuws kan onrustig maken en vooral als het negatief nieuws is. Dit heeft stress tot gevolg waardoor je in een neerwaartse spiraal terecht komt. In ernstige situaties kan dit leiden tot uitputting en psychische lichamelijke klachten.

Wisselende en onjuiste berichtgeving zorgt voor onrust

De berichtgeving vanuit de overheid leidt tot spanningen in het boerengezin. De wisselende en foute berichten vanuit de overheid zorgen voor veel onrust. Boeren zien samen met hun gezin het einde van hun bedrijf voor zich. Er is geen helder perspectief. Als SGP-jongeren vinden we dat de overheid daarom haar verantwoordelijkheid moeten nemen voor berichtgeving met een grote impact en dit op een voorzichtige en heldere manier naar de mensen moet brengen. Bezint eer ge publiceert én biedt perspectief.

Geschreven door Mathan Lokerse

Mathan is lid van commissie DOL.